Hata yapmamak adına hiçbir şey yapmamak, sürekli hata yapmaktan korkarak yaşamak en büyük hatadır. Ancak hiçbir deneme, uğraşma, gayret gösterme, ilerleme yapmayan biri hiç hata yapmaz. Bu bütün insanlar için mi geçerlidir? Evet bütün insanlar için geçerlidir. Etrafımızda gördüğümüz bütün başarılı insanlar mutlaka ama mutlaka çokça hata yapmışlardır. Hatta en başarılı gördüğümüz, bir konuda ülke çapında ya da dünya çapında olan insanlar, yani bir konuda normal insanlardan 50 kat ilerde olan insanlar, onlardan 50 kat fazla hata yapmışlardır. Peki bu kadar fazla hata yapmalarına rağmen nasıl başarılı olmuşlardır? Çünkü zaten bizi hata yapmak ve hatalardan öğrenmek başarılı yapar. Bu insanın doğasıdır çünkü. Ve bahsettiğimiz bütün başarılı insanlar hata yapmanın, ilerlemenin çok doğal bir süreci olduğunu ve zaten hatalardan öğrene öğrene ilerleneceğini bilir ve hatalardan hiç korkmazlar.
Veli ve öğretmenler ne yapmalı?
Ülkemizde maalesef öğrencilerimiz hata yapmaktan çok korkmaktadır. Bu konuda gerek öğretmenler gerek veliler külahlarını önlerine alarak düşünmeli, öğrencilerin korkularını nasıl artırdıklarını görmeliler. Bir öğrenciye “Bu soruyu neden hatalı yaptın?”, “Neden yapamadın?” ya da “Bu testin yarısını neden yanlış yaptın?” tarzında sorular sormak, kendilerini suçlu hissetmelerine ve derse hiç yanaşmamalarına sebep olmaktadır. “Ben zaten anlamıyorum.” deyip tamamen geri durmak çok kolay bir davranıştır. Çünkü bunu bir kere yaptığınızda, yani bir kere çalışmamayı seçtiğinizde, çalıştığınız zaman duyacağınız yüzlerce “Neden hata yaptın?” sorusundan da kaçmış oluyorsunuz. Ama maalesef bunun yanında başarılı geçecek ve size istediğiniz işi ya da hayatı verecek bir gelecekten de kaçmış oluyorsunuz.
Matematik Röntgeni olarak dikkat ettiğimiz en önemli ögelerden biri budur. İnsan hata yapa yapa öğrenir. Hata yapmak öğrenme yolculuğunun doğal bir basamağıdır. Bu sadece matematik değil hayattaki her şeyde geçerlidir. Hiçbir muhteşem aşçı hatasız ya da az hatayla muhteşem olmamıştır. Birçok deneme yaparak ve birçok hata yaparak ülke ya da dünya çapında başarılara imza atılabilir. Kısaca hayatta her şey, hata yapmaktan korkmayarak, yeteri kadar emek vererek öğrenilebilir.
Hataların size doğruyu öğretmesine izin verin.
Pandemiden önce, merkezimizde aileleri ve öğrencileri karşılarken bir araya geldiğim öğrencilere şu soruyu sorardım. “Evde bir konuyu çalıştıktan sonra o konuyla ilgili 20 soruluk bir test yaptığını düşün. Bu testte 2 yanlış 18 doğru yapman mı iyidir, yoksa 8 yanlış 12 doğru yapman mı?” Tabii ki çok azı doğru cevabı veriyordu. Aşağıdaki cümlelere geçmeden kendi cevabınızı verip sonra okumaya devam eder misiniz? Tabii ki doğru cevap 8 yanlış 12 doğru. Peki neden? Çünkü biz testleri konuyu öğrenmek için yaparız. (Okullardaki yazılılar ya da derecemizi ölçen az sayıda sınavlar bu bahsin dışındadır) Yani bir konuyu çalıştıktan sonra yaptığımız testte 2 yanlış 18 doğru yaptığımızda, o 18 doğru bize yeni bir şey öğretememiştir. Çünkü sadece bildiklerimizi yansıtmış ve soruları yapmışızdır, sadece hızlanmamızı sağlamıştır. (Tabii ki bir konuyu yeni öğrenirken doğru yaptığımız soruların da konunun pekişmesine katkısı vardır ama burada yaptığımız hataların önemine değinmekteyiz.) Sonuç olarak o testte bize yeni bir bilgi katan ya da bilmediğimiz bir soru tipini ortaya çıkaran, o 2 yanlıştır. O zaman bir testte ne kadar fazla yanlış yaparsak o kadar iyidir çünkü o kadar fazla şey öğrenme fırsatı yakalamışızdır. Tabii ki o yanlışları ya da boşları öğrenmiyorsak bu söylediklerimizin hiçbir önemi olmaz ve yaptığımız yanlışlar bize bir şey katmış olmaz. Yani bize 8 yanlış yakalatan bir test, 2 yanlış yakalatan bir testten 4 kat daha verimlidir. Çünkü 4 kat daha fazla öğrenme fırsatı sunmuştur.
Kısacası bu kısa konuşma bile karşımdaki öğrenciyi şaşırtmaktaydı ve yaptığı yanlışlara olan bütün bakışını değiştirmekteydi. Bu değişimlerin en önemlisi de artık yanlış yapmaktan korkmamaları oluyordu.
“Hata yapmak, öğrenmenin doğal bir basamağıdır.”
Kurum olarak öğrencilerimize vermeye çalıştığımız en önemli felsefelerden birisi, hata yapmanın, öğrenmenin doğal bir basamağı olduğudur. Aynı zamanda aynı mantığı kurum olarak bizler de elimizden geldiği kadar uygulamaktayız. Matematik Röntgeni olarak oldukça vizyoner, yenilikleri denemekten hiç çekinmeyen, bu denemelerde oluşan hatalara toleranslı ve bu hataları öğrenme fırsatı olarak gören bir kurumuz. Ne mutlu ki velilerimizden olduğu kadar çalışanlarımızdan da kurumda çalışmalarıyla ilgili memnuniyetleri almaktayız.
Ülke olarak, hata yapmaktan çekinmeyen, içlerindeki kabiliyetleri keşfetme cesaretini göstermiş ve ortaya koydukları dünya çapında başarılarla ülkemize ışık olmuş bilinçli bir gençlik yetiştirme temennisiyle…
Hata Yapmamak En Büyük Hatadır.
Önceki yazıİletişimin Matematiği olur mu?
Sonraki Yazı Ekranı Bırak, Sokağa Çık, Spor Yap!